Trasa Rajdu: Start - przystanek PKP Promno, szlak niebieski, rez. Jezioro Dębiniec, Jezioro Brzostek, rez. Jezioro Drążynek, wzgórze 127 m n.p.m., szlak zielony, osada domków letniskowych Kapalica, Pobiedziska (zwiedzanie zabytków), stacja PKP Pobiedziska (łącznie ok. 18 km)

    PARK KRAJOBRAZOWY PROMNO został utworzony w 1993 roku na powierzchni 2077 ha w celu ochrony polodowcowego krajobrazu morenowego urozmaiconego wodami płynącymi i stojącymi. Obejmuje on bogato ukształtowany obszar w dziale wodnym między rzekami Główną a Cybiną i dolinę tej drugiej rzeki. Najwyższe wzniesienie tego terenu, u którego podnóża leży osada domków rekreacyjnych Kapalica, liczy 127 m n.p.m. i znajduje się w południowo-wschodniej części parku. Rozgałęzione pasma wzgórz tworzą tu liczne grzbiety i jary, które porasta las mieszany.

    Wiele zagłębień terenu wypełnionych wodą tworzy malownicze jeziorka wśród lasow. Wielką atrakcją tego parku są lasy o bardzo bogatym i zróżnicowanym podszyciu krzewów oraz o niezwykłym bogactwie flory wiosennej. Jego osobliwością jest stanowisko kłoci wiechowatej nad jeziorem Drążynek, uważane za największe w Wielkopolsce. Na terenie Parku Krajobrazowego Promno leżą cztery jeziora. Największe z nich to Jezioro Dębiniec, które położone jest w pobliżu przystanku kolejowego w Promnie. Na obszarze torfowiskowo-łąkowym przylegającym do tego jeziora od strony południowej występują rzadkie rośliny jak m.in. rosiczka okrągłolistna oraz pełnik europejski.

    W lasach północnej i zachodniej części parku dominuje sosna, natomiast w części południowo-wschodniej przeważają drzewa liściaste: grab, dąb szypułkowy, klon zwyczajny, jawor, klon polny, jesion i brzoza. W Parku Krajobrazowym Promno znajdują się rezerwaty przyrody: "Las Liściasty w Promnie" (pow. 37,8 ha), "Jezioro Drążynek" (pow. 6,45 ha) i "Jezioro Dębiniec" (pow. 6,09 ha). Na grodzisku pierścieniowatym na zachód od osady Nowa Górka, znajduje się największe w okolicach Poznania skupisko chronionego drzewa jarzębu brekini oraz stwierdzono tam występowanie rzadkiego grzyba czasznicy olbrzymiej, również będącego pod ochroną gatunkową.

    PROMNO

    Przystanek osobowy PKP Promno leży na linii kolejowej Poznań-Gniezno. W okresie międzywojennym, przy uruchomionym wtedy przystanku kolejowym, powstało osiedle willowe Promno Letnisko. W pobliżu przystanku, po przeciwległej stronie szosy z Poznania do Gniezna, znaduje się parking przydrożny i Gościniec "Rzepicha", zbudowany w 1974 r. w ramach zagospodarowania "Szlaku Piastowskiego". Ze stacji do wsi Promno położonej w dolinie Cybiny jest około 4 km. Osada była znana już w 1257 r. (dawna nazwa Prądno) i stanowiła własność Grzymalitów Prądzyńskich. Z tego rodu wywodzi się generał Ignacy Prądzyński.

    Znaczne różnice wysokości i rozlewiska w dolinach rzecznych od dawna stanowiły naturalny element obronny. Potwierdzają to m.in. wykopaliska wczesnośredniowieczne z Góry, Kociałkowej Górki i Nowej Górki. Jak głosi miejscowa tradycja w te lasy miał ponoć przenieść się ośrodek kultu pogańskiego Polan, wyrugowany z Ostrowa Lednickiego po wprowadzeniu chrześcijaństwa przez księcia Mieszka I. Inna legenda lokuje tu bitwę Kazimierza Odnowiciela ze zbuntowanym wojewodą Masławem, od której to pobiedy ma wywodzić się nazwa pobliskiego miasta Pobiedziska.

    POBIEDZISKA

    KOŚCIÓŁ PW. ŚW. MICHAŁA ARCHANIOŁA jest najcenniejszym zabytkiem Pobiedzisk. Należy do najstarszych kościołów gotyckich w Wielkopolsce. Powstał na przełomie XIII i XIV wieku i mimo wielu zniszczeń i przeróbek, przetrwał do dziś. Jest to budowla jednonawowa, z nieco niższym i węższym prezbiterium oddzielonym od nawy ostrym łukiem tęczowym. W klasycystycznym ołtarzu głównym z początku XIX w. znajduje się obraz św. Michała Archanioła z 1621 r. Na uwagę zasługują też: rzeźba Matki Boskiej Bolesnej z II połowy XV wieku, epitafia księdza Stanisława Grotha i Mieczysława Jackowskiego z XIX w. (syna Maksymiliana Jackowskiego z Pomarzanowic). Na zewnętrznych murach kościoła znajduje się ponad 1000 zagadkowych dołków wyżłobionych w gotyckiej cegle. Powstały one prawdopodobnie, w XIV-XVI wieku podczas używania tzw. świdrów ogniowych do rozpalania rytualnego ognia.

    DREWNIANA DZWONNICA z XIX wieku zbudowana w sąsiedztwie kościoła św. Michała Archanioła. W dzwonnicy znajdują się cztery dzwony: najmniejszy św. Marcin (1895 r.), średni św. Józef (1894 r.), większy św. Walenty (1894 r.) oraz największy Kazimierz Odnowiciel o wadze l 100 kg, który został ufundowany w 1998 r. przez społeczeństwo gminy dla uczczenia 950-lecia powstania Pobiedzisk. Zastąpił on najstarszy uszkodzony dzwon ofiarowany św. Michałowi z 1845 r., który w chwili obecnej ustawiony jest obok dzwonnicy. Na placu przykościelnym rośnie potężna robinia akacjowa, uznana za pomnik przyrody.

    ________________________

    Tekst i fotografie: Lech Rugała